Online kwalitatieve onderzoek tools

Bij de online kwalitatieve onderzoek tools die je kan inzetten bij online kwalitatief onderzoek is veel meer mogelijk dan gebruikelijk in een enquête of op een social forum. Je kan tijdens een online onderzoek op een platform verschillende instrumenten in combinatie inzetten die elkaar aanvullen zoals bij gebruik van een gesloten online omgeving. Respondenten kunnen in hun eigen omgeving voorbeelden aandragen en soms zelfs voorwerpen laten zien die thuis voorhanden zijn:

Online discussie platform

Online onderzoek

Een blog: hier kan de respondent een soort dagboek van ervaringen vastleggen gedurende de veldwerkperiode. Aanvullingen, kanttekeningen, conclusies, reflecties  …  alles wat men elders niet kwijt kan hier worden vastgelegd.

Een idee generatie tool: dit instrument is specifiek gericht op het genereren van ideeën. Op ieder idee van respondenten kan direct gestemd worden en ook kunnen er opmerkingen bij geplaatst worden en vragen gesteld. Het is een vorm van crowdsourcing onder de onderzoek populatie. Je ziet direct welk idee het meest aansprekend is en welk idee het meeste reacties oproept.

Heatmap tool: respondenten wijzen plaatsen aan op advertenties of visualisaties waar ze commentaar bij willen leveren en kunnen daarbij emoticons gebruiken om aan te geven wat voor gevoel men krijgt bij dat commentaar. Dit levert een heatmap op … een soort ‘buienradar’ weergave van de gebieden die het meest reacties oproepen waarop men kan inzoomen om in detail te kijken wat de respons is.

Afbeeldingen galerij tool: dit is een soort overzicht van afbeeldingen die men verzamelt rond een onderwerp of vraag. Bijvoorbeeld het vastleggen van een ‘customer journey’ bij dienstverlening . Hierbij is het van belang dat de onderzoek tool platform onafhankelijk gebruikt kan worden op PC, tablet en smartphone. Ook korte video’s waarin ervaringen worden vastgelegd met smartphones kunnen geupload worden.

Eenvoudige polls waarin prikkelende stellingen een discussie op gang kunnen brengen. Een discussion board of forum met open vragen waarbij de interactie tussen de respondenten van belang is (vergelijkbaar met een openbaar discussie forum). Maar ook een traditionele enquête tool voor overwegend gesloten vragen is als instrument in te zetten. Bijvoorbeeld voor stellingen of achtergrond vragen.

Alle hierboven genoemde  online kwalitatieve onderzoek tools zijn binnen één project bij online kwalitatief onderzoek gecombineerd te gebruiken en respondenten krijgen in de loop der dagen steeds nieuwe opdrachten waarbij gebruik gemaakt kan worden van de verschillende instrumenten. De volgorde waarin de opdrachten worden uitgevoerd kan van tevoren worden bepaald of vrij worden gelaten. De opdrachten worden uitgevoerd in een gesloten omgeving die na afronding van het veldwerk offline wordt gehaald. De gegevens die het veldwerk oplevert zijn zeer divers van aard en vullen elkaar aan. Vanuit privacy overwegingen mogen de uitkomsten uitsluitend voor analyse doeleinden worden gebruikt.

Online onderzoek met video

Online onderzoek met video opname wordt technisch steeds beter.  Internetverbindingen zijn de laatste jaren van steeds hogere kwaliteit. Dit maakt het mogelijk respondenten in hun eigen omgeving te interviewen. Moderator, respondent, klanten en eventuele simultaan vertaler kunnen zich op verschillende locaties bevinden en verschillende klanten kunnen meekijken vanachter een gewone desktop computer. Live aanvullende vragen stellen via een chatomgeving in een backroom is mogelijk. Concepten kunnen uiteraard ook getoond worden met beelden of video .

Voordelen online onderzoek met video

Dit heeft een aantal voordelen:

  • Respondenten kunnen geografisch verspreid wonen zonder dat er verschillende onderzoek locaties nodig zijn.
  • Zowel voor respondenten als voor klanten is meedoen en meekijken laagdrempelig.
  • Er is minder gewenning nodig aan de interviewsituatie.
  • En uiteraard vergt deelname zo minder tijd en is er geen zorg over file- of parkeerproblemen.
  • Tot slot kan het ook handig zijn dat de respondent er even iets bij pakt dat thuis voorhanden is.

Auteur: Sjoerd Heskes

Met als achtergrond een studie politicologie en massacommunicatie aan de Universiteit van Amsterdam is Sjoerd Heskes sinds 1993 zelfstandig werkzaam als kwalitatief onderzoeker. Hij is gespecialiseerd in kwalitatief onderzoek door middel van onlineonderzoek, diepte-interviews en focusgroepen. En hij heeft ervaring als facilitator bij workshops, veranderingstrajecten en intern onderzoek bij bedrijven en instellingen.